Cilt: 35 Sayı: 2, 1.03.2024

Yıl: 2024

Araştırma Makaleleri

Teknik Not

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası’nın başlıca yayın organlarından biri olan Turkish Journal of Civil Engineering (TJCE), inşaat mühendisliği alanında yapılmış ya da yapılmakta olan özgün bilimsel çalışmaları ve ilginç/önemli uygulama çalışmalarını yansıtan yazıları yayımlayan, açık erişimli ve kâr amacı gütmeyen bir dergidir. İngilizce ve Türkçe makalelere yer veren TJCE yılda altı sayı olarak yayımlanmakta, hem kağıt baskı olarak, hem de elektronik ortamda inşaat mühendisliği toplumunun bilgisine sunulmaktadır. TJCE (önceki ismi ile Teknik Dergi), 1990 yılından bu yana kesintisiz olarak düzenli şekilde yayımlanmaktadır. 

Turkish Journal of Civil Engineering’nin temel amacı, başta İnşaat Mühendisleri Odası’nın üyeleri olmak üzere, hem Türkiye’deki, hem dünyadaki inşaat mühendisliği camiasına, çağdaş bilimsel ve teknik gelişmelere ilişkin bilgiler aktarmak, bu yolla inşaat mühendisliği uygulamalarının daha üst düzeyde gerçekleştirilmesine ve mesleğin gelişmesine katkıda bulunmaktır. Bir bakıma, inşaat mühendisliği alanında, araştırma dünyası ile uygulama dünyası arasında bir köprü kurmaktır.

İki dilli olması, Turkish Journal of Civil Engineering’nin, bir yandan Türkçe dilinde okumaya daha yatkın olan Türk inşaat mühendislerine kolayca ulaşmasını, diğer yandan dünya inşaat mühendisliği toplumuna seslenebilmesini ve uluslararası alanda varlığını duyurabilmesini sağlamaya yöneliktir.

Turkish Journal of Civil Engineering’nin kapsama alanı, doğal olarak, inşaat mühendisliğinin ilgi alanına giren konularla sınırlı olmak durumundadır. Ancak, son yıllarda inşaat mühendisliğinin ilgi alanı büyük ölçüde genişlemiş, bir bakıma inşaat mühendisliği tanımı değişmiştir.

Yarım yüzyıl önce, mühendislik basitçe “doğal kaynakların insan ve toplum yararı doğrultusunda kullanılarak değerlendirilmesi sanatı” diye tanımlanırdı. Bugün ise, aynı işlerin (i) insanların istekleri ve beklentileri doğrultusunda ve (ii) kaynakları israf etmeden, sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu değişim, mühendisliğin toplum bilimleri ve yönetim bilimleri ile etkileşim içine girmesini zorunlu kılmıştır. Bu doğrultuda, toplum bilimleri ve yönetim bilimlerinin inşaat mühendisliği ile arakesitinde kalan konular da artık inşaat mühendisliği alanında sayılmaktadır.

Turkish Journal of Civil Engineering, kapsamını bu anlayış içinde algılamakta, ancak, arakesit bölgesinde kalan yazıların mutlaka önemli bir inşaat mühendisliği boyutu içermesini gerekli görmektedir.

TURKISH JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING YAZIM KURALLARI

1.  Yazı tümüyle (metin, çizelgeler, denklemler, çizimler) bilgisayarda düzenlenmeli ve baskıya hazır biçimde teslim edilmelidir. Yazı, A4 (210 x 297 mm) boyutlu kağıda, Word ortamında, 10 punto (ana başlık 15 punto) Times New Roman  font kullanılarak, bir aralıkla yazılmalı, kağıdın sol ve sağ yanında 40 mm,  üst ve alt yanlarında 52.5 mm boşluk bırakılmalıdır.

2.     Çizimler ve çizelgelerle birlikte, makaleler 25 sayfadan, teknik notlar 10 sayfadan daha uzun olmamalıdır.

3.    Yazı, DergiPark sistemi üzerinden gönderilmelidir. (https://dergipark.org.tr/tekderg)

4.  Metin yalın bir dil ve anlatımla yazılmalı, Türkçe yazım kurallarına uygun olmalı, üçüncü tekil şahıs ve edilgen fiiller kullanılmalı, devrik cümleler içermemelidir.

5.     Başlık kısa (en çok 10 kelime) ve açık olmalı, içeriği yansıtabilmelidir.

6.     Bölümler (i) öz ve anahtar kelimeler, (ii) diğer dilde başlık, öz ve anahtar kelimeler, (iii) ana metin, (iv) semboller, (v) teşekkür (gerekliyse) ve (vi) kaynaklar sırası içinde düzenlenmelidir.

7.  İki dildeki öz çalışmanın amacını, kapsamını, yöntemini ve ulaşılan sonuçları kısaca tanımlamalı ve 100 kelimeyi aşmamalıdır. Gerekli görüldüğünde, öz(ler) yazara sorulmadan yeniden yazılabilir. En az üç tane anahtar kelime verilmelidir. İki dildeki başlık ve öz ve anahtar kelimeler birinci sayfaya sığdırılmalı, birinci sayfanın altında on satır boş bırakılmalı ve ana metin ikinci sayfadan başlatılmalıdır.

8.     Bölüm ve alt bölüm başlıkları numaralanmalıdır (TS1212).

9.   Semboller uluslararası kullanıma uygun seçilmeli; herbir sembol ilk kullanıldığı yerde tanımlanmalı, ayrıca metnin sonunda (Kaynaklardan önce) tüm semboller alfabetik sıra ile (önce Latin, sonra Yunan alfabesi) listelenmelidir.

10.  Denklemler numaralanmalı ve bu numaralar satır sonunda parantez içinde gösterilmelidir.

11.  Çizelgeler, çizimler ve fotoğraflar metin içine yerleştirilmeli, herbirine numara ve başlık verilmeli ve başlıklar çizim ve fotoğrafların altına, çizelgelerin üstüne yazılmalıdır.

12.  Yazılarda yalnızca SI birimleri kullanılmalıdır.

13.  Etik kuralları gereğince, alıntılar tırnak içinde verilmeli ve bir referans numarası ile kaynak belirtilmelidir.

14.  Teşekkür olabildiğince kısa olmalı, çalışmaya katkısı ve desteği bulunan kişi ve kuruluşlar belirtilmelidir.

15.  Kaynaklar metinde köşeli parantez içinde numaralanmalı ve kaynaklar listesinde metin içinde veriliş sırasına uygun biçimde belirtilmelidir. Kaynaklarda şu bilgiler verilmelidir:

Kaynak makale ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, makalenin tam başlığı, derginin adı, cilt, sayı, başlama ve  bitiş sayfaları, yıl.

Örnek : Naghdi, P. M., Kalnins, A., On Vibrations of Elastic Spherical Shells. J. Appl. Mech., 29, 65-72, 1962.

Kaynak kitap ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, kitabın adı, cilt numarası, varsa editörü, yayınlandığı yer, yayınlandığı yıl.

Örnek : Kraus. H., Thin Elastic Shells, New York. Wiley, 1967.

Kaynak bildiri ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, bildirinin adı, konferansın adı, yapıldığı yer, yıl.

Kaynak tez ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi, tezin adı, derecesi, sunulduğu üniversite, yıl.

Kaynak rapor ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, raporun adı, türü, numarası, kuruluşun adı, yayınlandığı yer, yıl.

16.  Turkish Journal of Civil Engineering’de yayımlanmış bir yazı ile ilgili tartışma yazıları, en fazla iki sayfa olmalı, değinilen noktaları somut ve kısa biçimde ifade etmeli, yazarı değil içeriği eleştirmeli ve nezaket kurallarına uygun bir dille yazılmalıdır. Yazar yanıtları da yukarıda belirtilen ilkelere uygun olmalıdır.

17.  Ayrı bir sayfada düzenlenmiş bir bilgi notu yazı ile birlikte gönderilmelidir. Bilgi notunda, (i) yazar adları, iş ve ev adresleri ile telefon numaraları, (ii) yazarların kısa birer özgeçmişleri ve (iii) tüm yazarlarca imzalanmış olan “Bu yazının tümüyle özgün bir çalışmanın ürünü olduğunu ve daha önce, bu veya buna benzer bir biçimiyle, hiçbir yerde yayımlanmadığını, dürüstlük içinde bildiririm.” notu bulunmalıdır.

18. Sorumlu yazar tarafından imzalanmış telif hakkı devri formu da yazı ile birlikte gönderilmelidir.


TURKISH JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING ETİK İLKELERİ

Turkish Journal of Civil Engineering’nin yayımcısı İnşaat Mühendisleri Odası, sahibi Oda adına Oda Başkanıdır. Yönetim Kurulu tarafından belirlenen Yayın Kurulu, Dergi’nin yayın ilkelerini belirlemek ve uygulamakla görevlidir. Yayın Kurulu Başkanı Turkish Journal of Civil Engineering’in ‘editörü’, Kurul üyeleri de ‘alan editörleri’dir. Turkish Journal of Civil Engineering’in yayınıyla ilgili bütün çalışmalarda Yayın Kurulu tam yetkilidir.

Bu çerçevede, yazıların değerlendirilmesinde görüş ve önerileri sorulan uzmanlar ‘hakem’ değil, ‘danışman’ olarak adlandırılır. Dergiye gelen yazıları değerlendirecek danışmanlar alan editörleri tarafından önerilir, Kurul kararıyla kesinleştirilir. Danışmanlar yazarları bilir, yazarlar danışmanları bilmez (tek yönlü kör danışmanlık). Alan editörleri değerlendirme çalışmalarını yönlendirir ve danışman raporlarını göz önünde tutarak Yayın Kurulu’na raportör raporları sunarlar. Yazıların kabulüne ya da reddine ilişkin kesin kararlar Yayın kurulu tarafından verilir.

Bu çalışmalarda izlenen yayın etiği kuralları, “Committee on Publication Ethics (COPE) – Yayın Etiği Komitesi” ilkeleri doğrultusunda belirlenmiştir. Çalışmaya katılan her bir grubun görevleri ve etik sorumlulukları aşağıda özet olarak belirtilmektedir.

Yazarların Görevleri ve Etik Sorumlulukları

  • Yazılar ‘özgün’ olmalıdır. Turkish Journal of Civil Engineering (TJCE) özgünlük anlayışı Yayın İlkeleri’nde verilmiştir.
  • Yazılarda sunulan araştırma çalışmaları ‘araştırma etiği’ kurallarına uygun olmalıdır.
  • Yazılarda çıkar çatışması bulunmamalı, bu olasılık varsa bu durum açıkça belirtilmelidir.
  • Yazarlar çalışmayla ilgili ham verileri, istendiğinde Yayın Kurulu’na sunmaya hazır olmalıdır.
  • Başka bir dergide değerlendirme aşamasında olan bir çalışma TJCE’ye sunulamaz.
  • Çalışmaya düşünsel katkısı olmayan kişiler yazarlar arasında yer alamaz.
  • Düşünsel katkısı olup da yazarlar arasında bulunmayan herkesin yazılı onayı alınmış olmalıdır.
  • TD’ye teslim edilmiş yazılara yazar adları eklenemez ve çıkarılamaz.
  • Etik ilkelerine aykırılık gösteren yazılar reddedilir, yazarlarının başka yazıları da kabul edilmez.

Danışmanların Görevleri ve Etik Sorumlulukları

  • Danışman yeterince yetkin olmadığı bir konuda danışmanlık yapmayı kabul etmemelidir.
  • Değerlendirmeyi yansızlık, önyargısızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır.
  • Çıkar çatışması ya da etik ihlâli sezdiğinde alan editörünü bilgilendirmelidir.
  • Yapıcı bir yaklaşım izlemeli, raporunda hakaretten uzak bir dil kullanmalıdır.
  • Kendisine verilen süreye özenle uymalıdır.

Alan Editörlerinin Görevleri ve Etik Sorumlulukları

  • Alan editörü Turkish Journal of Civil Engineering yayın ilkelerini ve değerlendirme ilkelerini özenle uygular.
  • Danışman önerirken uzmanlık, yetkinlik ve deneyim konularına özen gösterir.
  • Gerektiğinde danışmana/yazara yol göstererek yardımcı olur.
  • Danışman raporlarını bilimsel bir anlayışla ve yansızlık içinde değerlendirir.

Yayın Kurulu’nun Görevleri ve Etik Sorumlulukları

  • Yayın Kurulu değişen koşullara bakarak yayın ilkelerini gözden geçirir, gerekirse değiştirir.
  • Danışman seçerken uzmanlık, yetkinlik ve deneyim konularına özen gösterir.
  • Değerlendirme işlemlerini sürekli izler, yönlendirir, gerekirse yeni danışman belirler.
  • Alan editörü raporlarını bilimsel bir anlayışla ve yansızlık içinde sonuçlandırır.
  • Alışılmış konular dışındaki başvuruları ve olası etik sorunlarını değerlendirir ve sonuçlandırır.

İnşaat Mühendisleri Odası’nın Görevleri ve Etik Sorumlulukları

  • İnşaat Mühendisleri Odası meslek etiği kurallarını tüm çalışmalarında titizlikle uygular.
  • Her dönemin İMO Yönetim Kurulu o dönemin Turkish Journal of Civil Engineering Yayın Kurulu’nu belirler.
  • Yönetim Kurulu Yayın Kurulu’nun politika değişikliği önerilerini değerlendirir.
  • Yönetim Kurulu Turkish Journal of Civil Engineering’in yönetsel ve parasal gereksinimlerini değerlendirir.

Ücretsiz